Kuzey Avrupa sinemasını sevdirecek filmler
GEÇMİŞİ OLMAYAN ADAM (MIES VAILLA MENNEISYYTTÄ) 2002, FİNLANDİYA
Absürt gerçekçilik denilince akla ilk gelen yönetmen Finlandiyalı usta Aki Kaurismaki’den başkası olamaz. Toplumun kıyısında yaşayan tuhaf karakterler, canlı renklerin içindeki iç karartıcı yaşamlar, trajedi ile yoğrulmuş akıl dışı mizah… İşte size Kaurismaki sinemasının özeti… Filmlerinde bir yandan sevgi, umut, iyilik temalarını işlerken diğer yandan toplumsal normları, devlet politikalarını, bürokrasiyi, kapitalist sermayeyi kurnazca eleştiren yönetmen, Finlandiya üçlemesinin ikinci filmi Geçmişi olmayan Adam’da, 3 sokak serserisinin saldırısı sonrası hafızasını yitiren bir adamın evsizlerin dünyasında ‘yeniden doğuş’unu anlatıyor. Aslında hiç yaşanmamış olan bu gerçeküstü hikaye muzip Kaurismaki’nin şiirsel dünyasında geziniyor. Oscar’a aday olan ve Cannes’da Jüri Büyük Ödülü’nü kazanan Geçmişi Olmayan Adam, Kaurismaki sinemasının vazgeçilmez ismi Kati Outinen’e de “En İyi Kadın Oyuncu” ödülü kazandırdı.
ADEM’İN ELMALARI (ADAMS ÆBLER) 2005, DANİMARKA
Cezaevinden yeni çıkmış “bela” bir neo-nazi, gerçekleri manipüle ederek hayatı çekilir kılan iyimser bir papaz ve bir elma ağacı… Dini ve mitolojik metaforlarla bezeli Adem’in Elmaları, Anders Thomas Jensen’in yazıp yönettiği absürtlüklerle dolu karanlık bir komedi… İyilik-kötülük çatışmasına odaklanan film, “Bütün kötülükler şeytandan mı yoksa tanrıdan mı geliyor?” sorusu üzerinden Adam ve İvan’ın karakter dönüşümünü anlatıyor. “Acayip” senaryosu, ince mizah yüklü diyaloglara eşlik eden harikulade oyunculuklarıyla Adem’in Elmaları, seyirciye bambaşka bir sinema deneyimi vadediyor.
KAFA AVCILARI (HODEJEGERNE) 2011, NORVEÇ
Kafa Avcıları, içi boş Amerikan aksiyonlarına taş çıkaran, senaryosu da temposu da çok güçlü, gerilim dozu yüksek bir İskandinav yapımı. İnsan kaynakları uzmanı “Beyin Avcısı” Roger, lüks yaşamını ikinci işine borçlu; sanat eseri hırsızlığı… Ama o, büyük vurguna hazırlanırken aç gözlülüğünün bedelini ödeyeceğinden ve boğazına kadar belaya batacağından habersizdir. Norveçli ünlü polisiye yazarı Jo Nesbo’nun aynı adlı romanından uyarlanan, kurgusuyla soluksuz bırakan, zekice tasarlanmış bu filmin yönetmen koltuğundaki isim, 2014 yapımı Oscar’lı The Imitation Game’i de yöneten Morten Tyldum…
İNATÇILAR (HRÚTAR) 2015, İZLANDA
Karla kaplı, ıssız ve soğuk bir coğrafya, 40 yıldır yok yere birbirleriyle konuşmayan 2 yaşlı kardeş ve onların biricik yaşama amacı, ödüllü koyunları… İnatçılar, işte böylesi bir atmosferde bile yürek eritmeyi başaran dokunaklı bir İzlanda öyküsü. Rekabet, kardeşliğin o görünmez bağını tamamen koparmaya yeter mi? Seyirciyi mekana hapseden cezbedici sinematografisi, karakter geliştirme çabası, özenli senaryosu ile insana, “insan”ı kuzeyli mizahıyla anlatan minimalist yönetmen Grimur Hakonarson, Cannes Film Festivali dahil olmak üzere uluslararası festivallerde birçok ödüle layık görüldü.
KARE (THE SQUARE) 2017, İSVEÇ
Para odaklı, içi boşaltılmış, hayattan kopuk ve zengin zümrenin tekelindeki modern sanat anlayışı… İnternet dünyasında viral olmak uğruna yerle yeksan edilen etik değerler… Toplumsal eşitsizlik, güvensizlik ve önyargı… “Bir toplumda nezaket yok olursa ormanda yaşayan gorilden bir farkımız kalmaz” mesajı veren Kare, “Linç kültürünün temelinde yatan korkaklık mı, farklı olana tahammülsüzlük mü?”, “Sanat kışkırtıcı olan mı?”, “İfade özgürlüğünün sınırı var mı?” gibi sorulara da ince bir mizah anlayışı ile yanıt arıyor. Nefis sosyal gözlemleriyle Yönetmen Ruben Östlund, Cannes’da Altın Palmiye’yi kucakladı.
DÜNYANIN EN KÖTÜ İNSANI (VERDENS VERSTE MENNESKE) 2021, NORVEÇ
Yönetmen Joachim Trier “Oslo Üçlemesi” ndeki Reprise (2006) ve Oslo, 31 Ağustos (2011) filmlerinden sonra üçlemenin son halkasını 2021 yılında bu filmle tamamladı. Nordik usulü bu romantik komedi 30 yaşındaki Julie’nin pek yolunda gitmeyen aşk hayatına odaklanıyor. Ailesinin beklentileri ve sevgilisinin çocuk arzusunun yükünü taşıyamayan Julie, sürekli değişen hayallerinin peşinden koşmaya çalışıyor. Renate Reinsve bu filmdeki performansıyla Cannes Film Festivali’nde En İyi Kadın Oyuncu ödülünü kazandı.
